~Leudal in 2020; samen bouwen we verder aan een duurzame, dienstverlenende
en vitale toekomst~

De woorden samen , duurzaam, dienstverlenend en vitaal vormden de rode draad in de programmabegroting 2020-2023. Deze lijn bestendigen we in deze begroting in afwachting van de resultaten van de visie ‘Mooi leven in Leudal’. Deze kernboodschap geeft inzicht in de hoofdlijnen van het beleid van de gemeente Leudal, vormen een herkenbaar en richtinggevend kader voor de ambtelijke organisatie en een stukje identiteit voor de gemeente Leudal als geheel.

Samen in Leudal betekent de gemeente samen met de gemeenschap, met de inwoners. De gemeente samen met verenigingen en ondernemers en de gemeente samen met professionele partners. Maar samen betekent ook: inwoners samen met elkaar. Raad, college en ambtelijke organisatie samen als één Leudal. En Leudal samen met de buurgemeenten, samen met de regio, samen met (midden-) Limburg.

Duurzaam is een begrip dat Leudal kenmerkt. Leudal is koploper in duurzaamheid voor wat betreft hernieuwbare energie in Limburg. Daar zijn we trots op en dat laten we graag zien. Onze bijdrage aan een transitie naar een duurzame samenleving willen we niet alleen behouden, maar ook uitbreiden. Hierin tonen we als gemeente zelf het juiste voorbeeld. In Leudal zijn en blijven we duurzaam, zodat we onze mooie omgeving ook voor de toekomst en de toekomstige generaties kunnen behouden. Het begrip duurzaam betekent voor Leudal ook ‘passend bij de toekomst’. Dit vertaalt zich in beleid waarmee Leudal klaar is voor de dag van morgen. Beleid waarbij rekening is gehouden met demografische ontwikkelingen en behoeften in en van de gemeenschap en andere partners van de gemeente Leudal. Duurzaam beleid maakt dat we vanuit realisme, gecombineerd met ambitie, de juiste afwegingen en keuzes kunnen maken.

Dienstverlenend in houding en gedrag en een goede dienstverlening heeft net als in 2019 de hoogste prioriteit in Leudal. Leudal streeft naar een goede kwaliteit van dienstverlening die niet alleen aansluit op de wensen van vandaag, maar ook inspeelt op de behoefte van de toekomst. Dit vraagt om een juiste, dienstverlenende, houding van de ambtelijke organisatie. Het streven is een dienstverlening in Leudal die snel, kwalitatief goed en toegankelijk is. Een randvoorwaarde voor een goede dienstverlening is een basis die op orde is. Goed werkende processen, dossiers op orde en goede en tijdige reacties richting burgers en bedrijven zijn cruciaal voor een goede dienstverlening.

Vitaal betekent voor Leudal krachtig, energiek en levendig. Vitaliteit van onze inwoners betekent dat ze (positief) gezond en zelfredzaam zijn. Onze inwoners nemen vanuit eigen kracht deel aan de samenleving. Vitaliteit in Leudal betekent ook dat we streven naar een vitale omgeving met vitale kernen met een levendig verenigingsleven en een vitaal buitengebied met oog voor de gezondheid en vitaliteit van de bewoners van ons buitengebied. Onze gemeenschap is krachtig en straalt energie uit. Hiervoor werken we aan een vitaal woon-, werk- en leefklimaat met een vitale lokale economie. Randvoorwaarde voor dit alles is een financieel vitale gemeente Leudal.

Regio Midden Limburg
Op tal van terreinen werken we samen met andere gemeenten in de regio (en daarbuiten). Begin 2018 hebben we een visie geformuleerd hoe we vanuit Leudal met andere gemeenten willen samenwerken. Onze visie wordt maar ten dele gedeeld door de andere gemeenten in Midden Limburg. Begin dit jaar is de samenwerking in Midden Limburg geëvalueerd met als belangrijkste conclusie dat, ondanks de goede resultaten die er ook zijn behaald, de samenwerkingsbereidheid en de uitvoeringskracht beperkt zijn. Veel woorden en weinig resultaten. In 2019 ronden we deze evaluatie af, waarna we in 2020 volgens de nieuwe lijnen zullen werken. Toch zullen we meer dan voorheen functionele samenwerkingen tot stand brengen: met gemeenten buiten de regio Midden Limburg, maar wel met gelijksoortige vraagstukken als Leudal of samenwerkingen met andere partners dan mede-overheden.

Coalitieprogramma provincie Limburg
Onlangs is het nieuwe Coalitieakkoord van de Provincie Limburg verschenen. Dit coalitieakkoord bevat tal van onderwerpen die relevant zijn voor de gemeente Leudal. We noemen bijvoorbeeld Huisvesting Flexwonen en speciale doelgroepen, de leefbaarheid in wijken, dorpen en kernen in het buitengebied, Energietransitie en de programma’s in het sociaal domein. Ook de komende jaren werken we graag samen met de provincie op deze taakvelden.

Interbestuurlijk programma
In het document ‘Programmastart IBP’ (overheden van 14 februari 2018) zijn de uitgangspunten vastgelegd voor de gezamenlijke aanpak van tien belangrijke maatschappelijke vraagstukken. In het document wordt aangegeven dat dit een nieuwe fase in luidt van samenwerking tussen Rijk, IPO, VNG en UvW gebaseerd op gezamenlijkheid, gelijkwaardigheid en wederkerigheid. De tien maatschappelijke vraagstukken zijn als volgt:

1. Samen aan de slag voor het klimaat
2. Toekomstbestendig wonen
3. Regionale economie als versneller
4. Naar een vitaal platteland
5. Merkbaar beter in het sociaal domein
6. Nederland en Migrant goed voorbereid
7. Problematische schulden voorkomen en oplossen
8. Goed openbaar bestuur in een veranderende samenleving
9. Passende financiële verhoudingen
10. Overkoepelende thema's

De genoemde doelstellingen herkennen wij als relevante ontwikkelingsthema’s, die wij deels ook al een plaats hebben gegeven in ons beleid. Het komende jaar willen wij bezien in welke mate we in ons beleid nog meer kunnen en explicieter willen aansluiten bij deze opgaven, die immers ook onze opgaven zijn.

Overheid en samenleving
Onze gemeentelijke overheid schept zo goed als mogelijk voorwaarden voor burgers om ‘mooi te leven in Leudal’. Dat doen we met ons beleid, regelgeving, projecten en ondersteuning. In onze contacten met burgers hanteren we de volgende uitgangspunten:

• Wij ontwikkelen ons beleid op een passende wijze interactief samen met burgers en andere belanghebbenden. Hiertoe continueren we onze professionalisering.
• Wij staan open voor realistische initiatieven van burgers en ondersteunen deze waar mogelijk.
• Wij ondersteunen burgers die tijdelijk onze zorg en steun nodig hebben met als doel hen zo snel mogelijk zelfstandig weer deel te laten uitmaken van het maatschappelijk leven.
• Wij stimuleren activiteiten die passen in ons gemeentelijk beleid.
• Wij handhaven onze regels rechtvaardig, doch nauwkeurig.

Het Sociaal domein en de inclusieve samenleving
Een grote en groeiende groep inwoners voelt zich onzeker over de toekomst. Ze hebben er weinig vertrouwen in dat het ook voor hen beter zal worden en zijn zelfs de afgelopen decennia in meerdere of mindere mate er op achteruit gegaan in hun besteedbare inkomen. Deze onvrede vraagt veel aandacht, zeker van de overheid, die immers een belangrijke taak heeft tweedeling en de groei van ongelijkheid een halt toe te roepen. Met de decentralisaties in het Sociaal domein is deze verantwoordelijkheid voor de ondersteuning van mensen, die het tijdelijk niet alleen af kunnen, nog explicieter bij de gemeente komen te liggen.

De vrijheid van gemeenten om een eigen beleid te voeren is ingeperkt voor wet- en regelgeving en gerechtelijke uitspraken.
Individuele inwoners en gezinnen doen een beroep op schuldhulpverlening door de overheid, nog steeds groeien er kinderen in armoede op, ouderen blijven langer thuis wonen en doen daardoor een groter beroep op voorzieningen. Levensgebeurtenissen als echtscheiding of verlies van werk hebben vaak een grote impact op het leven van inwoners van Leudal. Ook leidt de invoering van het abonnementstarief tot een grotere ondersteuningsvraag in de WMO. Als gemeente hebben wij weinig grip op deze ontwikkelingen, maar worden hierdoor wel in de rol van zorgverstrekker gedwongen in plaats van een rol als verbinder en facilitator. Meer wettelijke (en financiële) armslag is daarvoor een vereiste, maar wij zullen de marges die de huidige wet ons geeft zo maximaal mogelijk benutten. Echter de financiële ruimte van het Rijk stelt grenzen aan onze mogelijkheden. Primair stimuleren we dat zorgvrager hun eigen netwerk inschakelen en verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen behoefte aan zorg en ondersteuning. Wij zien die oplossing verder in samenwerking tussen partijen in de keten van onderwijs, huisartsen, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en werkgevers en veel aandacht voor preventie en vroegsignalering, gecombineerd met collectieve (algemene) voorzieningen. Dat wil zeggen dat ook de bestaande instellingen en organisaties in onze gemeente een bijdrage dienen te leveren aan het creëren van een klimaat waarin voor alle inwoners de juiste zorg en ondersteuning beschikbaar is. Zodat inwoners als een volwaardig lid van onze samenleving en gemeenschap kunnen functioneren en wij kunnen spreken van een inclusieve Leudalse samenleving. 

Vanuit het streven kwaliteit-effectief en kosten-efficiënt te werken, zoeken wij in deze ook de samenwerking in de regio op. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking op het terrein van het sociaal domein. 
Onlangs is er een in samenwerking met de gemeenten Nederweert en Weert opgesteld Beleidsplan Sociaal Domein beschikbaar gekomen. In dit beleidsplan staat de integratie van verschillende aspecten van het Sociaal Domein centraal, met name Jeugdzorg en WMO. 
Hoewel er op veel onderwerpen reeds integraal wordt gewerkt, met name via het Centrum voor Jeugd en Gezin, verwachten wij dat er nog ontwikkelmogelijkheden zijn om te komen tot een verdere doelmatigheid.

Jeugdzorg in het Sociaal domein
We hebben de Jeugdzorg overgenomen van Rijk, Provincie en een heel scala van instellingen. Belangrijke argumenten om gemeenten verantwoordelijk te maken voor de nieuwe taken in het sociaal domein waren de mogelijkheid tot leveren van maatwerk, de nabijheid van de zorg en een gezinsgerichte en (probleem-)integrale aanpak. De decentralisatie had zo tot doel de hulpverlening en de zorg dichter bij de mensen te brengen en meer integraal naar de problematiek te kijken. Maar de gemeenten hebben niet de tijd gekregen de chaos die er was op orde te brengen door de druk die de afnemende budgetten op hen legde. De gemeente staat dicht bij de problematiek van de burgers en wellicht nemen daardoor de kosten voor Jeugdzorg verder toe bij afnemende budgetten. Anders dan verwacht doen steeds meer jongeren een beroep op (professionele) jeugdzorg. Wellicht dat het Rijk nog met aanvullende middelen komt en de verdeling van de Rijksgelden vanaf 2021 rechtvaardiger plaatsvindt, echter de eisen die het Rijk gaat stellen aan de transformatie zullen ook verder verscherpen. De financiële tegenvallers kunnen opnieuw tot oude reflexen leiden, zoals nog meer geld aan Den Haag vragen naast de financiële afspraken in het kader van het IBP (wat in ieder geval ook moet gebeuren en nu dan toch deels gelukt is), wachtlijsten en budgetplafonds, meer controle, meer verantwoording afleggen en bureaucratie en meer bezuinigingen ('financieel uitknijpen') van organisaties. De pijn legt men zo bij de kinderen, jongeren en gezinnen. Maar zeker ook bij de zorgaanbieders. Alle betrokkenen, zeker ook de terecht om verantwoording vragende gemeenteraden, zullen betrokken moeten worden in de verdere ontwikkeling van het stelsel.

In 2018 hebben we in onze regio een nieuwe weg ingeslagen waarin we met profielen werken en daarmee een deel van de verantwoordelijkheid bij de zorgaanbieders leggen, is het Centrum voor Jeugd en Gezin goed op de rails gezet en vindt er een goede professionalisering plaats. Het is belangrijk dat deze verandering de kans krijgt uit te kristalliseren. Daar wordt zorgvuldig en voortvarend aan gewerkt, maar er zijn ook veel aanloopvraagstukken. Los van de beperkte sturingsmogelijkheden die we hebben, vraagt een ingrijpende systeemwijziging ook veel tijd. Daarom kunnen we in verband met afspraken met onder meer zorgaanbieders tot 1 januari 2022 vrijwel niets veranderen aan ons huidige stelsel. In Leudal kunnen we de verdere groei van de kosten niet dragen en dus niet accepteren, omdat dit ten koste gaat van andere belangrijke voorzieningen. Als we echter een nieuwe -of verdergaande- weg in willen slaan in 2021 en 2022 moeten we daar nu over nadenken en acties op uitzetten. Belangrijk daarbij is om hierbij in regionaal verband te werken, omdat samenwerken in deze zorgt dat er doelmatiger, efficiënter en effectiever gewerkt kan worden.
Daarnaast blijven wij als Leudal richting Rijk en VNG ijveren voor meer financiële armslag voor de Jeugdzorg, en het Sociaal Domein in het algemeen. In die zin willen wij met maatregelen niet wachten tot 2022 als het toegezegde nieuwe (financiële) verdeelmodel effectief wordt.

We hebben nu veel aandacht voor de tarieven en de tarievenstructuur en de wijze waarop we onze rol als opdrachtgever en het contractenbeheer goed kunnen vormgeven. We hebben profielen gevormd en het effect hiervan is nog niet zichtbaar, maar we verwachten hiervan positieve effecten. Intussen krijgen we steeds meer kennis en inzicht in de werking van het jeugdzorg stelsel en kunnen we zoeken naar verdergaande maatregelen. De volgende uitdagingen zitten in het meer over de schotten heen naar oplossingen zoeken, een toenemende professionalisering van de preventie en vroegtijdige eerstelijnszorg, een betere indicatiestelling, een betere toeleiding en toekenning en meer aandacht voor afschaling van hulp. Ook willen we benadrukken dat ouders een expliciete verantwoordelijkheid dragen en er niet zonder meer van uit mogen gaan dat de overheid altijd hun probleem oplost. Nog meer investeren in bureaucratie, controle en beheersing lijkt niet zinvol, maar is een verleidelijke stap. In het land zijn er experimenten waarbij leveranciers zelf verantwoordelijkheid krijgen in de toepassing van de juiste zorg, wat ook wij beogen met het werken met profielen. Een goede verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden kan wellicht nog winst opleveren in effectiviteit van betekenisvolle zorg.

In dit verband is een goede relatie en samenwerking met zorgaanbieders ons inziens van belang en kan bijdragen aan een kosten-efficiëntere zorg. De aanbieders die in deze het voortouw nemen en met initiatieven komen, zullen wij positief bejegenen en waar mogelijk faciliteren en steunen.

In het verlengde van voorgaande punten is het belangrijk dat we de goede hulp voor mensen en kinderen, die dat nodig hebben, centraal stellen en niet alleen de financiën. En het is niet de behoefte aan hulp die centraal moet staan, maar de noodzaak als mensen er zelf even niet meer uitkomen. Het is niet het medelijden dat ons moet drijven, maar rechtvaardigheid in de toekenning van hulp. Uiteindelijk zal dit denken iedereen in de keten meer stimuleren om zorgvuldig om te gaan met hulp dan alle bureaucratie en controles.

Enkele jaren nu verzorgen wij de Jeugdzorg, net zoals de WMO, in regionaal verband met Weert en Nederweert. Die samenwerking maakt ons krachtiger, dempt risico’s door de vereveningsafspraken en is doelmatig. De afgelopen jaren is het stelsel van Jeugdzorg verder uitgebouwd en is de opbouw van de ambtelijke organisatie ver gevorderd. Echter is de situatie in de drie gemeenten verschillend. Waar Weert tot nu toe een overschot kende op haar budgetten, komt Leudal (net als Nederweert) tekort. Dat betekent dat de gemeenten op een verschillende manier aankijken tegen het vinden van oplossingen voor de Jeugdzorg. De afgelopen periode hebben we samen met Weert en Nederweert onderzocht welke mogelijkheden we hebben om het stelsel van Jeugdzorg verder te optimaliseren met behoud van de beleidsdoelstellingen. Daarvoor onderscheiden we een aantal richtingen die we de komende periode verder gaan uitwerken. Een aanzet vindt u bij het programma Jeugd.

Wij hebben reeds mede op basis van de beschikbare transitie-gelden al een aantal maatregelen/acties in gang gezet, zoals OSK, buurtgezinnen en praktijkondersteuning huisartsen. Belangrijk is om deze maatregelen de tijd te geven om tot effecten/resultaten te komen. Consistentie, continuïteit zijn belangrijk, zij zorgen voor een klimaat waarin maatregelen en acties die genomen worden de ruimte en tijd krijgen om zich te ontwikkelen en duurzaam te leiden tot de gewenste doelmatigheid (kosten-efficiëntie en kwaliteit-effectiviteit).

Bij het opmaken van deze begroting werd nog gewerkt om maatregelen ‘SMART' te maken met een mitigerend effect op de kosten en dus tekorten in de Jeugdzorg. Het resultaat hiervan zal voor de Algemene Beschouwingen over de Programmabegroting 2020-2023 nog via een (nagezonden) addendum aan de Programmabegroting toegevoegd worden.
Wij zijn van oordeel dat wij met de hiervoor genoemde concretisering van de maatregelen de taakstelling voor de Jeugdzorg (2021: € 200.000, 2022: € 1.200.000 en 2023: € 1.200.000) in voldoende mate onderbouwen.

Mooi leven in Leudal
De werkwijze in Leudal heeft zich de afgelopen jaren gekenmerkt door een sterk pragmatische aanpak. Deze aanpak heeft veel voordelen gekend, zoals de realisatie van talrijke belangrijke projecten en zinvolle besluiten. Echter, in toenemende mate missen we de kaders om in de groeiende complexiteit van ons werk de juiste besluiten te nemen. Steeds meer hangen de verschillende ontwikkelingen met elkaar samen. Zoals hierboven is omschreven geldt dit zeker voor het Sociaal domein, maar ook het Ruimtelijk domein en onze dienstverlening vertonen steeds meer samenhang. Daarom heeft de Gemeenteraad ook besloten bij de begroting van 2019 om een traject van een herziening van onze Strategische visie in te gaan, waarbij we in samenspel van inwoners, raad, college en ambtelijke organisatie een antwoord proberen te vinden op de uitdagingen van het komend decennium. Dit visietraject, onder de noemer ‘Mooi leven in Leudal’ staat niet op zichzelf. We zien als logisch uitvloeisel hiervan de hiervoor beschreven visie Sociaal domein, de verplicht te ontwikkelen Omgevingsvisie (waarin ook duurzaamheid een belangrijke plaats gaat krijgen), maar ook een verdere stap in onze visie op Dienstverlening en, na de jaren waarin we met ‘Leudal uit het dal’ een nieuwe weg in geslagen zijn, ook een aanscherping van onze Organisatievisie. Tenslotte willen wij, vanuit het feit dat een gemeente vooral een informatieverwerkend systeem is, onze Informatievisie meer handen en voeten geven en praktischer toepasbaar maken.

Ook zijn we in 2018 systematisch begonnen meer beleidskaders te formuleren, zodat niet alleen onze inwoners meer helderheid hebben over waar wij voor staan als gemeentelijke overheid, maar ook in staat zijn de veelheid van verzoeken, aanvragen en wensen van een duidelijk kader te voorzien wat de doelmatigheid en samenhang van ons beleid ten goede zal komen.

Demografische ontwikkeling
De demografische ontwikkeling zal een toenemend effect hebben op vele terreinen van het leven in Leudal. Onze voorzieningen, het draagvlak voor instandhouding van onze accommodaties, het verenigingsleven, de woningvoorraad, het bedrijfsleven, de financiering van onze gemeentelijke taken en onze gemeentelijke organisatie krijgen te maken met nieuwe uitdagingen waar we ook als gemeentelijke overheid keuzes in moeten maken. Als onderdeel van het opstellen van de Strategische visie en de Omgevingsvisie worden we met de vraag geconfronteerd of we deze trend accepteren en er een passend antwoord op vinden of we gaan zoeken naar wegen om deze trend in een voor Leudal positieve ontwikkeling om te buigen.

Het Ruimtelijk domein
Met name in het Ruimtelijk domein moeten oplossingen worden gezocht voor de gevolgen van de krimpende bevolking. Dit uit zich in beperkingen ten aanzien van de woningbouw, een tekort aan arbeidskrachten, een toename van het aantal arbeidsmigranten om de leemten op te vullen, het sluiten van accommodaties en het oprichten van nieuwe, gezamenlijke, accommodaties. Ook het streven naar verdere duurzaamheid in ons maatschappelijk en individueel handelen, het Klimaatakkoord en de Energietransitie slaan grotendeels neer in het Ruimtelijk domein. In de nieuwe Omgevingsvisie en het op te stellen Omgevingsplan zullen deze ontwikkelingen van een Ruimtelijk kader worden voorzien.

Onze Dienstverlening
Sinds 2017 zetten wij als ons als gemeente Leudal zeer bewust in op het verbeteren van onze dienstverlening. De gemeente is de meest nabije overheid voor inwoners en ondernemers. Zij moeten ervan uit kunnen gaan dat uitkeringen tijdig worden betaald, openbare verlichting werkt, het vuilnis wordt opgehaald, verkiezingen betrouwbaar zijn en dat zij eenvoudigweg een antwoord of advies krijgen wanneer zij een aanvraag doen. Tegelijk verwachten onze inwoners en ondernemers meer: zij verwachten niet alleen goede dienstverlening, maar hebben ook verwachtingen ten aanzien van de manier waarop wij als gemeente deze dienstverlening leveren. Een betere en snellere dienstverlening, meer transparantie, meer eigen regie van de burgers, een beter begrip en duidelijkere informatievoorziening. Echt luisteren naar de wensen van inwoners en ondernemers, daar gaat het om bij klant gedreven dienstverlening. Daarbij zorgt het grote aantal maatschappelijke, technische en digitale ontwikkelingen dat de rol, de werkzaamheden en houding en gedrag van onze gemeente dient te veranderen. De toename van het aantal innovatieve technologische toepassingen maakt andere manieren van communiceren met klanten mogelijk. We groeien naar een dienstverlening waarbij de klant meer dan vroeger centraal staat en waarbij beleving en techniek een steeds belangrijkere rol gaan spelen. Wettelijke kaders blijven, maar onze rol als gemeente verandert. We sluiten aan bij de trends in de samenleving.

In 2020 wordt verder gewerkt aan de acties voortkomend uit de huidige visie op dienstverlening ‘het Huis van de Dromen’. Ons doel voor eind 2020 blijft een ‘zeven’ als waardering van onze inwoners voor de gehele breedte van onze dienstverlening. Verbetering van onze dienstverlening is een arbeidsintensief traject dat veel tijd en energie vraagt. We willen echter krachtig voortgaan op deze weg, waarbij we de kosten steeds zorgvuldig afwegen tegen het gewenste resultaat. Daarnaast levert het tevredenheidsonderzoek over dienstverlening 2019 en input uit de dialoog met diverse stakeholders, input om medio 2020 een nieuwe visie op dienstverlening te presenteren. Hierin worden waarden en serviceformules opgenomen die de gehele organisatie onderschrijft.

Organisatieontwikkeling

De ontwikkelingen en ambities maken dat we in 2020 blijven voortbouwen op de lijn die eerder is ingezet naar een stabiele en professionele organisatie, zoals beschreven in ‘Samen klimmen we verder’.

Voor het jaar 2020 blijft het belangrijk om aandacht te houden voor de kwaliteit van de organisatie, waarbij we oog hebben voor zowel de personele als organisatorische kant. Zo geldt voor de personele kant dat de kwaliteit en het welzijn van ons personeel hoog in het vaandel blijven staan. Vanuit de organisatorische kant blijven we alert op het effectief en efficiënt organiseren van werk. Om die reden krijgt procesoptimalisatie steeds meer aandacht. Dit is niet alleen ingegeven vanuit onze ambitie om de dienstverlening te blijven verbeteren, maar ook vanuit andere ontwikkelingen, zoals de impact van de stijging in de kosten van Jeugdzorg, de implementatie van de Omgevingswet en de transformatie van Burgerzaken.
De ontwikkeling van een productieve en ondersteunende gedragscultuur is nodig om de implementatie van de ingezette processen te effectueren.

Speerpunten 2020
Een kijk in de toekomst vraagt om ambitie, maar zeker ook om realisme.
In deze begroting benoemen we daarom de volgende speerpunten voor 2020:

• Strategische visie: de beelden die we eind 2019 in de gemeenschap en bij gemeentelijke partners ophalen in het visietraject "Mooi leven in Leudal" vertalen we naar maatschappelijke en bestuurlijke opgaven die de basis vormen voor onze nieuwe strategische visie. Na vaststelling door de gemeenteraad (2e kwartaal 2020) vormt deze visie vervolgens - op hoofdlijnen - het kader voor al ons gemeentelijk beleid.
• Basis op orde: we blijven inzetten op een goede dienstverlening (telefonische bereikbaarheid en correcte en tijdige nakoming van afspraken en beantwoording van brieven), goede werkprocessen en voldoende ondersteunende systemen.
• Dienstverlening: Eind 2020 een waardering van onze burgers voor de gehele breedte van onze dienstverlening met minimaal een ‘7’.
• Ondermijning: we blijven als gemeente - samen met politie - in actie tegen georganiseerde en ondermijnende criminaliteit.
• Duurzaamheid: We streven naar energieneutraliteit en stimuleren nieuwe vormen van energieopwekking in onze gemeente.
• Integraal werken in het Sociaal domein. Door meer integraal te werken tussen met name de aspecten Jeugd, WMO, Participatie, Onderwijs en schuldhulpverlening een grotere doelmatigheid bereiken.
• Economisch profiel: we gaan het economische profiel verder handen en voeten geven en stimuleren dat er voldoende arbeidskrachten zijn voor onze ondernemingen. Dit doen we in de triple helix, samen met onderwijs en ondernemers.
• Accommodatiebeleid: We voeren de beleidskeuzes die we in 2020 maken in ons accommodatiebeleid de komende jaren uit.
• Omgevingswet: We bereiden ons voor op de definitieve invoering van de Omgevingswet in 2021.

Deze speerpunten vinden hun nadere uitwerking in de diverse programma’s.