Het incidenteel (voor de duur van 3 jaar) realiseren van besparingen in de budgetten voor subsidies ad € 100.000 per jaar.

De eenmalige claim van € 76.000 voor subsidieregeling gemeenschapshuizen wordt gedekt uit het MJOP.

In de begroting 2018-2021 is voor het eerst een overzichtslijst majeure projecten toegevoegd, waarbij de vrijval van de geraamde kapitaallasten in een reserve worden gestopt.

Door deze methodiek werken ze voor de specifieke projecten met een “gesloten” systeem. Niet gebruikte gelden worden in de reserve gestort en komen niet ten gunste van de algemeen in te zetten middelen. Dit kan ertoe leiden dat er in de toekomst een groot “vrij” bedrag in de reserve staat, terwijl er nog vrijwel geen projecten zijn gerealiseerd. In het kader van de begroting 2020-2023 en de daarbij behorende bezuinigingsoperatie is het idee ontstaan om te stoppen met de reserve. De geraamde kapitaallasten worden ondergebracht in een stelpost Majeure projecten zoals dit voorheen ook het geval was.

Hieraan liggen een aantal redenen ten grondslag:

1. Op dit moment zitten de bedragen voor de majeure projecten in een reserve.

De rente mag niet gedekt worden uit een reserve, waardoor we voor de gelden die we moeten aantrekken voor een project de dekking elders moeten zoeken. Indien deze bedragen niet in de reserve staan, maar in de exploitatie kunnen we ook de rente dekken uit deze post.

2. De fasering/uitstel/schrappen van voorgenomen investeringen in de lijst majeure projecten leveren een directe bijdrage aan de begrotingsruimte. Deze hoeven immers niet meer gestort te worden in de reserve dit resulteert in de volgende vrijval:

• 2020: € 925.209
• 2021: € 433.085
• 2022: € 266.085
• 2023: €   54.085

3. In de toekomst kunnen nieuwe projecten uit de stelpost gefinancierd worden. Indien deze niet toereikend is, wordt middels de kadernota van enig jaar een voorstel gedaan deze stelpost te verhogen. Op deze manier wordt het mogelijk om nieuwe ideeën te financieren. In de huidige situatie, zal al snel naar de stand van de reserve worden gekeken ook al kan deze benodigd zijn ter dekking van de kapitaallasten.

Het restant bedrag dat eind 2019 resteert kan incidenteel worden ingezet ter dekking van het tekort op de begrotingsruimte. Op basis van de laatste stand in zou dit ultimo 2019 € 596.209 bedragen.

• 2020: € 596.209

Aangezien er in 2020 geen verkiezingen worden voorzien, kan een bedrag van € 57.629 incidenteel worden afgeraamd.

De reserve 3D wordt per ultimo 2019 opgeheven. Het bedrag dat resteert in de reserve van € 2,2 miljoen wordt gestort in de algemene reserve. In 2020 wordt € 1.175.067 en in 2021 € 1.071.305 onttrokken uit de algemene reserve. Daarmee is de oude reserve 3D ingezet ter dekking van de tekorten op het Sociaal domein.

Voor extra inzet op jongerenwerk, dementie en armoede is € 38.000 ingezet. Dit bedrag wordt gedekt uit de bestaande budgetten voor armoedebeleid en de subsidieregeling maatschappelijke ondersteuning.

In het kader van de e-facturering is een pakket van Avelon aangeschaft. De verwachting is dat dit een structurele besparing van € 12.000 oplevert.

De gemeentelijke begroting is geactualiseerd naar de door Westrom ingediende begroting 2020. Dit leidt tot een aframing van de gemeentelijke budgetten van afgerond € 45.500 in 2020 oplopend tot € 241.300 in 2023.

Op basis van de gerealiseerde inkomsten over 2017 en 2018 kunnen de inkomsten voor huur en servicekosten verhoogd worden met € 54.000 structureel.

In de afgelopen jaren is het budget externe adviezen niet benut. Om deze reden is besloten dit budget structureel af te ramen met een bedrag van € 120.000.

In een brief van de Provincie, naar aanleiding van de meicirculaire, is toestemming gegeven om het bedrag dat gemeente extra ontvangen voor de jeugdhulp structureel te maken. Hierbij mag de laatste jaarschijf (2021) worden gebruikt voor de jaren 2022 en 2023. Voor de gemeente Leudal bedraagt dit € 400.000, dat bij een definitief karakter middels de algemene uitkering naar de gemeente zal toekomen.

Om geen gebruik te maken van de kaasschaaf hebben de verschillende afdelingen aangegeven een structurele besparing te doen. Voor de programma’s (5 en 9) waar dit niet bij is gelukt is de kaasschaaf wel toegepast voor 4%. Dit resulteert in de volgende structurele besparing:

• BBP      € 15.000
• Bedrijfsvoering   € 93.000
• Ruimte      € 85.000
• Samenleving   € 81.058
• Kaasschaaf    € 42.015

     Totaal       €316.073

Om een extra bedrag voor leges op te halen dienen de tarieven verhoogd te worden. In het kader van de kostendekkendheid zou hier een bedrag van € 100.000 aan extra inkomsten kunnen worden gegenereerd. Tevens worden de inkomsten met een bedrag van 100.000 naar beneden bijgesteld, dit ligt in het feit dat de verwachting is dat er minder aanvragen binnen zullen komen.

Vanaf 2021 is doelstelling om met een jaarlijks budget van € 1.750.000 het vastgoed van gemeente Leudal te onderhouden, met daarbij onderstaande kanttekeningen:

• De uiteindelijke onderhoudsacties zijn sterk afhankelijk van de uitkomsten van het nog vast te stellen accommodatiebeleid Q4 2019.
• In mei 2020 staat vastgoedbeheerbeleid op de raadsagenda. De MJOP’s worden momenteel opgemaakt. Afhankelijk van de uitkomsten uit de MJOP’s, en vaststelling van vastgoedbeheerbeleid kunnen de benodigde middelen wijzigen.
• Bij vaststelling van deze incidentele bezuiniging van € 250.000 voor 2021 en 2022 blijven de volgende opties open, wanneer de uitkomsten van hierboven genoemde punten tot een tekort zullen leiden:

1. Uitstellen van bepaalde onderhoudsacties;
2. Bepaald onderhoudsacties op een lager conditieniveau laten uitvoeren;
3. Onderbouwd opnieuw naar de raad.

Gezien het feit dat met de begroting 2019-2022 is besloten voor het jaar 2020 reeds een bedrag van € 375.000 te besparen op de MJOP's is gekozen om voor het jaar 2020 geen extra besparing in te voeren.

De oprichting van het Werkbedrijf moet leiden tot een structurele bezuiniging. Immers in 2020 zal ingezet worden op een extra investering om meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen. Dit moet uiteindelijk leiden tot een afname van het aantal uitkeringen.

In het afgelopen voorjaar hebben wij als college een besluit genomen over de businesscase ‘Oprichting Werkbedrijf’ en ingestemd met de oprichting hiervan. Deze businesscase schetst een beeld van mogelijke besparingen op het aantal uitkeringen, doordat meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar werk toe geleid worden.
In ‘een worsecase-scenario zou deze besparing € 200.000 op jaarbasis zijn. In het meest positieve scenario wordt deze besparing op € 900.000 per jaar berekend.
Het is een realistisch scenario om uit te gaan van een groeipad, waarbij stapsgewijs een bezuiniging wordt gerealiseerd tot een structureel bedrag van € 400.000 (‘medium-variant’) in 2023 (2020: € 100.000, 2021: € 200.000 en in 2022: 300.000).
Zoals uit vorenstaande blijkt, gaan wij uit van een groeipad. Immers het Werkbedrijf moet nog organiek opzet worden en formatief ingevuld worden. Inmiddels (najaar 2019) zijn de eerste stappen hiertoe gezet.

De jaarlijkse verhoging van de OZB met een percentage van 2% levert de volgende extra inkomsten op:
2020: € 116.630
2021: € 235.593
2022: € 356.934
2023: € 356.934

Het kwaliteitsniveau voor het onderhoud van groen in het buitengebied van B naar C wijzigen, dit levert een besparing op van structureel € 121.000 per jaar.

Wegbermen
Kwaliteitsniveau C betekent dat er niet meer gemaaid en afgevoerd wordt, maar dat de bermen geklepeld worden (de vegetatie op de bermen wordt verkleind en blijft liggen). Met klepelen gaat echter de ecologische waarde van de grasvegetatie verloren, wat slecht is voor bijen en andere insecten. Er vindt geen verschraling meer plaats van de bermen waardoor het aantal bloemen en kruiden in de bermen zullen afnemen. De belevingswaarde en de ecologische waarde van de bermen neemt hierdoor af. Het verlagen van het kwaliteitsniveau van het onderhoud van de bermen heeft echter geen gevolgen voor de verkeersveiligheid.  

Bomen
Bij bomen wordt minder intensief wortel- en stamopslag verwijderd en worden jaarlijks minder bomen in het buitengebied gesnoeid. Bomen worden minder frequent gecontroleerd op boomveiligheid (VTA controle), van gemiddeld 1 keer/3 jaar naar gemiddeld 1 keer/5 jaar. De gemeente Leudal zal echter wel moeten voldoen aan de wettelijke zorgplicht ten aanzien van bomen. Worden er gebreken geconstateerd, dan zullen maatregelen uitgevoerd moeten worden. Zoals bijvoorbeeld het verwijderen van dood hout en kappen van afgekeurde bomen. Er zal sprake zijn van een verhoogd risico op schade (bijvoorbeeld door laaghangende takken).   

Terug naar kwaliteitsniveau B
Een belangrijke kanttekening bij deze bezuiniging is, dat het in de toekomst weer terugbrengen van kwaliteitsniveau C naar B enige inspanning vergt (ook een financiële).

Een efficiëntere werkwijze van de organisatie moet op termijn (2022) een besparing opleveren.

De stijgende kosten van Jeugdzorg en de vooralsnog ontoereikende financiële middelen van het Rijk leiden tot een fors tekort. Daarom is een ombuiging opgenomen van € 200.000 in 2021 en vanaf 2022 van € 1,2 miljoen. Samen met de gemeenten Nederweert en Weert wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn om het stelsel van Jeugdzorg verder te optimaliseren.

Een efficiëntere werkwijze van de griffie moet op termijn (2022) een besparing opleveren.

Onze algemene reserve en weerstandsratio is voldoende aan de maat om het begrotingstekort van 2020 ad € 205.000, 2021 ad € 930.244 en 2022 ad € 86.669 incidenteel op te vangen.

De bandbreedte voor de weerstandsratio gaat daarmee omlaag van 2,6 in 2020 naar 1,33 in 2023 en is daarmee nog steeds voldoende.

Beter presteren door aandacht voor kwaliteit van de medewerkers. Nu staan we voor de veel complexere vraag de kwaliteit op een hoger plan te brengen en het personeel in staat te stellen te functioneren op het niveau dat een moderne overheidsorganisatie vraagt. Hierbij moeten we denken aan extra opleidingen, aan mensen begeleiden naar functies die meer passend zijn en aan het oplossen van situaties die, door gebrek aan leidinggevenden, te lang onvoldoende aandacht hebben gekregen. We verwachten daarvoor in 2020 eigenlijk een extra budget nodig te hebben in de Reserve Bedrijfsvoering van minimaal € 300.000 voor WW-uitgaven, omdat wij eigen risicodrager zijn voor de WW.

Door deze verwachte uitgaven alsnog te schrappen zal de beoogde kwaliteitsverbetering langzamer verlopen. Het College acht de gevolgen hiervan acceptabel, gezien de huidige financiële positie van de gemeente.